Trẻ thế nào được coi là chậm nói
Một đứa trẻ có thể được coi là chậm nói khi khả năng phát triển ngôn ngữ của bé chậm hơn so với các mốc phát triển ngôn ngữ bình thường ở các độ tuổi. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tốc độ phát triển ngôn ngữ có thể khác nhau giữa các trẻ và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như môi trường, di truyền, và tình trạng sức khỏe.
Các dấu hiệu trẻ chậm nói:
1. Dưới 12 tháng:
- Không phản ứng với âm thanh hoặc không bập bẹ (babble) như "ba ba", "ma ma".
- Không quay đầu hoặc phản ứng khi được gọi tên.
2. Từ 12-18 tháng:
- Không nói được từ đơn (như "mẹ", "bà").
- Không sử dụng cử chỉ giao tiếp như chỉ tay, vẫy tay.
3. Từ 18-24 tháng:
- Vốn từ vựng ít hơn 20 từ khi 18 tháng.
- Không kết hợp từ đơn giản (như "mẹ bế") khi 24 tháng.
- Gặp khó khăn trong việc bắt chước âm thanh hoặc từ ngữ.
4. Trẻ từ 2-3 tuổi:
- Không nói được câu ngắn 2-3 từ.
- Người lạ không hiểu được phần lớn những gì trẻ nói.
- Không có sự phát triển từ vựng đáng kể theo thời gian.
Nguyên nhân chậm nói:
-
Yếu tố sinh lý:
- Vấn đề về thính giác (mất thính lực hoặc nghe kém).
- Các rối loạn phát triển như tự kỷ, chậm phát triển trí tuệ.
- Rối loạn chức năng vận động miệng (apraxia of speech).
-
Yếu tố môi trường:
- Ít được giao tiếp, nói chuyện hoặc kích thích ngôn ngữ.
- Tiếp xúc quá nhiều với thiết bị điện tử mà không có tương tác.
-
Nguyên nhân khác:
- Trẻ sinh non hoặc gặp vấn đề sức khỏe khi mới sinh.
- Yếu tố di truyền trong gia đình.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám?
- Trẻ không đạt được các mốc phát triển ngôn ngữ phù hợp với độ tuổi.
- Phụ huynh lo ngại về khả năng nghe hoặc giao tiếp của trẻ.
- Trẻ có những dấu hiệu bất thường khác như không giao tiếp mắt, không tương tác xã hội.
Các chuyên gia như bác sĩ nhi khoa, chuyên gia trị liệu ngôn ngữ hoặc nhà tâm lý học có thể đánh giá và đưa ra liệu pháp hỗ trợ phù hợp. Việc can thiệp sớm rất quan trọng để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ tốt hơn.